Sprawozdanie z realizacji Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii w 2020 r.

Sprawozdanie z realizacji Gminnego Programu Profilaktyki
i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz
Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii w 2020 r.

 

Kluczowym aktem prawnym regulującym polską politykę  wobec alkoholu jest ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Ustawa ta m.in. wskazuje zadania z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz podmioty odpowiedzialne za ich realizację na poszczególnych szczeblach administracji rządowej i samorządowej.  Zgodnie z tą ustawą do zadań własnych gminy należy prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz integracja społeczna osób uzależnionych od alkoholu. Zadania te obejmują m.in.:

• zwiększenie  dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu,
• udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej  i prawnej, a w szczególności ochrony przed  przemocą w rodzinie,
• prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii,
  w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć  sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących
  w pozalekcyjnych programach opiekuńczo – wychowawczych i socjoterapeutycznych,
• wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów  alkoholowych.

Zadania te realizowane są w ramach corocznie uchwalanego przez Radę Miejską   Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

Jednak w 2020r. realizacja Gminnego Programu odbywała się w zupełnie innej rzeczywistości niż ta dotychczas nam znana. Rok ten zasadniczo różnił się od lat wcześniejszych bowiem został zdominowany przez COVID-19. Wprowadzono  konieczność zachowania dystansu społecznego i związane z nim obostrzenia, w konsekwencji czego zmianie uległo funkcjonowanie różnych instytucji i placówek. Z tego też powodu części zadań zaplanowanych w ramach Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych nie udało się zrealizować, a część zrealizowano w zmniejszonym zakresie. Epidemia odbiła się głównie na działaniach dotyczących profilaktyki uzależnień, którą trudno było realizować zdalnie zarówno z powodów technicznych jak i praktycznych. Strach przed chorobą spowodował, że zarówno odbiorcy jak i realizatorzy rezygnowali z planowanych  działań, nawet wtedy kiedy zostały poluzowane wprowadzone obostrzenia.

Mimo to w ramach Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych podejmowano różne działania, które realizowane były w 4 niżej przedstawionych obszarach.

 

1. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychologicznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą.
   1. Dotacja na prowadzenie placówki wsparcia dziennego w formie specjalistycznej.

            W ramach tego zadania w drodze otwartego konkursu ofert ogłoszonego przez Burmistrza Głuchołaz w dniu 06 grudnia 2019r. przekazano dotację Polskiemu Komitetowi Pomocy Społecznej w Głuchołazach na prowadzenie placówki wsparcia dziennego w formie specjalistycznej.

 

2. Dotacja na prowadzenie placówki w formie opiekuńczej, w tym kół zainteresowań, świetlic, klubów i ognisk wychowawczych.

W ramach tego zadania w drodze otwartego konkursu ofert ogłoszonego przez Burmistrza Głuchołaz  w  dniu 6 grudnia 2019r. przekazano dotację Parafialnemu Zespołowi Caritas Parafii św. Wawrzyńca w Głuchołazach na prowadzenie placówki wsparcia dziennego w formie opiekuńczej.

 

Obie placówki  łącznie obejmowały  pomocą ok. 60 dzieci z rodzin alkoholowych, ubogich i niewydolnych wychowawczo.

W związku z pandemią placówki te pracowały w systemie mieszanym tzn. wtedy kiedy było to możliwe codziennie (za wyjątkiem sobót, niedziel oraz świąt), w innym przypadku - w ogóle albo w ograniczonym zakresie przy zastosowaniu reżimu sanitarnego.  Świetlice w miarę możliwości organizowały różnego rodzaju zajęcia oraz czas wolny w okresie wakacji oraz ferii zimowych. Główny jednak nacisk położono na pomoc dzieciom w nauce, zwłaszcza w okresie  zdalnego nauczania.  Jak pokazało życie  ani dzieci ani ich rodzice nie byli przygotowani na taką formę zdobywania wiedzy. W związku z tym najpierw pojawiły się trudności związane z brakiem odpowiedniego sprzętu, a potem związane z jego obsługą. Na szczęście świetlica socjoterapeutyczna poczyniła starania i w wyniku umowy podpisanej z Fundacją Polki Mogą Wszystko otrzymała 7 smartfonów wraz z bezpłatnym 3 miesięcznym dostępem do Internetu.  Z kolei  laptopy i tablety przekazali  darczyńcy.  Ze sprzętu tego korzystają podopieczni w świetlicy albo został on im przekazany do użytkowania poza świetlicą. Dzięki temu  wychowawcy  pozostawali w kontakcie zdalnym ze swoimi wychowankami i w razie trudności w nauce służyli im pomocą. W czasie kiedy było to możliwe wraz z dziećmi uczestniczyli w lekcjach pomagając im w rozwiązywaniu zadań czy motywując do aktywności.  Można stwierdzić, że niektóre dzieci tylko dzięki  ich pracy zaliczyły kolejny rok nauki. Przede wszystkim jednak zarówno dzieci jak ich rodzice mogli liczyć na pomoc i wsparcie pracowników świetlic zwłaszcza w sytuacjach trudnych i przerastających ich możliwości. Niemniej trzeba też wspomnieć, że niektórych planów nie udało się zrealizować.  Jednym z nich jest  nieprzerwana praca świetlic przez cały rok, co nie było jednak możliwe w związku z ich odgórnym zamknięciem w okresie marzec – maj 2020r.  Ponadto w jednej ze świetlic nie zorganizowano wyjazdu dzieci na wypoczynek letni. Powodem była rezygnacja rodziców, którzy z obawy przez chorobą postanowili, że bezpiecznej dla dzieci będzie kiedy pozostaną w domu.

 

3. Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie.

            W 2020r. z przerwami wynikającymi z epidemii koronawirusa kontynuowano  działalność punktu konsultacyjnego. Członkom rodzin, w których występuje przemoc oraz choroba alkoholowa, a także innym osobom potrzebującym pomocy udzielano bezpłatnej porady prawnej, psychologicznej, wsparcia oraz informowano o możliwościach uzyskania pomocy. W punkcie z poradnictwa skorzystało 27 osób, w tym 17 z rodzin gdzie występuje problem alkoholowy, 12 – przemoc, 1- narkotyki. Niektóre osoby kilkakrotnie korzystały z poradnictwa i łącznie udzielono 45 porad, w tym prawnych, psychologicznych i informacyjnych. Oprócz porad w sprawach bezpośrednio związanych  z problemem przemocy czy alkoholizmem w rodzinie - pomagano także w sprawach spadkowych, alimentacyjnych, sprawowania wyłącznej opieki nad dzieckiem, ustaleniem ojcostwa itp. W związku z tym, że epidemia  koronawirusa odbija się negatywnie na zdrowiu psychicznym, w czasie zawieszenia pracy punktu uruchomiono telefoniczną pomoc psychologiczną. W pozostałym okresie punkt czynny był średnio 12 godzin w miesiącu (4 godziny porady prawne,  4 godziny - informacyjne oraz 4 godziny pomoc psychologiczna ).

Dzieciom z rodzin dotkniętych przemocą oraz alkoholizmem udzielana była pomoc psychologiczna (8 godzin miesięcznie). Psycholog pracował z dziećmi, które kierowane były do niego w ramach procedury „Niebieskie Karty”, a także przez pedagogów szkolnych czy kuratorów sądowych w związku ze zgłaszanymi problemami. Najczęściej dotyczyły one zaburzeń lękowych, zaburzeń emocjonalnych, nastroju, absencji szkolnej, zachowań buntowniczych, agresji, autoagresji, nadpobudliwości, trudności wychowawczych, zaniżonej samooceny itp. Z pomocy psychologicznej  skorzystało 29 dzieci w przedziale wiekowym 3-18 lat: w tym 12 dzieci, które były świadkami przemocy, 8 z rodzin objętych procedurą „Niebieskie Karty”, 10 z rodzin gdzie występuje problem alkoholowy, 1 -  problem narkotykowy, 5 dzieci doznało przemocy  od nietrzeźwego rodzica.  Z pomocy i poradnictwa w 2020r. skorzystało także 14 rodziców.

 

4. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

Pomimo wprowadzenia obostrzeń sanitarnych działała Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Komisja pracowała w 2 zespołach zajmujących się motywowaniem osób nadużywających alkoholu do podjęcia leczenia odwykowego oraz w zespole kontrolującym placówki handlowe i gastronomiczne w zakresie przestrzegania warunków i zasad korzystania z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych.

Członkowie Komisji uczestniczyli w 12 posiedzeniach oraz w 7 dyżurach motywujących, podczas których przeprowadzane były rozmowy ze  zgłoszonymi osobami oraz członkami ich rodzin. Wystosowano 66 informacji o posiedzeniach Komisji, do niektórych osób po kilka  razy.  Ponadto Członkowie Komisji opiniowali wnioski przedsiębiorców starających się o wydanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych w miejscu i poza miejscem sprzedaży. W 2020r. zaopiniowano 14 takich wniosków. Dodatkowo w ramach swojej działalności Komisja przeprowadziła 2  kontrole placówek handlowych i gastronomicznych  w zakresie przestrzegania warunków i zasad korzystania z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych.

Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Głuchołazach  od roku 1997 zarejestrowała ogółem 1190 zgłoszeń osób nadużywających alkoholu.
W 2020r. przyjęła 22 zgłoszenia, w tym 6 zgłoszeń dotyczyło kobiet, a 16- mężczyzn.

 Liczbę zgłoszeń w latach 1997-2020 obrazuje poniższa tabela.

L.P.	ROK ZGŁOSZENIA	LICZBA ZGŁOSZEŃ	MĘŻCZYŹNI	KOBIETY
1	1997	29	23	6
2	1998	108	99	9
3	1999	73	61	12
4	2000	49	41	8
5	2001	45	40	5
6	2002	49	46	3
7	2003	62	55	7
8	2004	75	63	12
9	2005	69	51	18
10	2006	48	37	11
11	2007	42	32	10
12	2008	51	40	11
13	2009	33	28	5
14	2010	43	33	10
15	2011	51	46	5
16	2012	71	57	14
17	2013	46	35	11
18	2014	39	32	7
19	2015	51	42	9
20	2016	42	36	6
21	2017	36	30	6
22	2018	22	20	2
23	2019	34	27	7
24	2020	22	16	6
	OGÓŁEM	1190	990	200

 

 Zgłoszenia obejmują także osoby, które ze względu na nadużywanie alkoholu                          i stwarzanie w związku z tym problemów w rodzinie i środowisku – zgłaszane były  kilkakrotnie. Nadużywanie alkoholu, chociaż nie jest wskazywane jako bezpośrednia przyczyna,  w wielu przypadkach doprowadza do zgonów. Według danych Komisji spośród osób zgłoszonych w latach 1997 – 2019 nie żyją 304 osoby. W 2019r. liczba ta powiększyła się jeszcze o kolejne 9 osób.

Zestawienie ilości zgłoszeń dot. nadużywania alkoholu, które wpłynęły do Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w latach 1997 – 2020 oraz zgonów   w odniesieniu do tych zgłoszeń obrazuje poniższa tabela.

L.P.	ROK ZGŁOSZENIA	LICZBA ZGŁOSZEŃ	LICZBA ZGONÓW	KOBIETY	MĘŻCZYŹNI
1	1997	29	17	3	14
2	1998	108	36	2	34
3	1999	73	21	3	18
4	2000	49	18	4	14
5	2001	45	14	-	14
6	2002	49	14	-	14
7	2003	62	22	4	18
8	2004	75	12	1	11
9	2005	69	15	3	12
10	2006	48	16	2	14
11	2007	42	8	2	6
12	2008	51	7	2	5
13	2009	33	7	2	5
14	2010	43	14	2	12
15	2011	51	13	1	12
16	2012	71	12	1	11
17	2013	46	9	1	8
18	2014	39	-	-	-
19	2015	51	9	-	9
20	2016	42	-	-	-
21	2017	36	9	-	9
22	2018	22	14	11	3
23	2019	34	17	2	15
24	2020	22	12	3	9
	OGÓŁEM	1190	316	49	267

 

Dane, które są w posiadaniu Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych dotyczą tylko osób zgłoszonych i nie odzwierciedlają  całego problemu. Alkoholizm dotyka bowiem wiele osób, ale nie są one nigdzie rejestrowane i o skali problemu mogą świadczyć jedynie obserwacje, a te bywają mylne. Ponadto nadal mimo dużo większej świadomości społecznej trafiają się osoby, które powielają różne stereotypy dotyczące alkoholu. Najczęstszym, z którym spotyka się Komisja to przekonanie, że piwo nie jest alkoholem.  Tymczasem piwo tak samo jak wódka czy wino prowadzić może do uzależnienia, które należy leczyć.

Zgodnie z ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi osoby, które w związku z nadużywaniem alkoholu powodują rozkład życia rodzinnego, demoralizację małoletnich, uchylają się od obowiązku zaspokajania  potrzeb rodziny albo systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny, kieruje się na badanie  przez biegłych w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu leczniczego.  Instytucja zobowiązania do leczenia odwykowego ma na celu instytucjonalne motywowanie do podjęcia terapii odwykowej. W naszym systemie prawnym nie ma bowiem procedury przymusowego leczenia. Osoba, wobec której  prowadzona jest procedura, jest zobowiązana, a nie skazana. W jej sprawie wydaje postanowienie sąd rodzinny, a nie karny, i wreszcie jest to osoba chora, której próbuje się pomóc, a nie sprawca przestępstwa, którego trzeba ukarać. Oczywiście z wyjątkiem sytuacji, kiedy osoba zobowiązana do leczenia odwykowego popełnia jednocześnie czyn karalny. Zobowiązanie nie ma więc charakteru przymusu w sensie prawnym. Przymus można jedynie zastosować zgodnie z zapisami ustawy na etapie doprowadzenia osoby nadużywającej   alkoholu na badanie przez biegłych, na rozprawę w sądzie i do zakładu leczenia odwykowego. Nie ma jednak możliwości prawnych ani organizacyjnych zatrzymania pacjenta w takim zakładzie wbrew jego woli.

Osoby zobowiązane do  leczenia odwykowego przyjmowane są przez stacjonarne zakłady leczenia odwykowego poza kolejnością, aż do wykorzystania  limitu  miejsc stanowiących tylko 20% ogółu miejsc przeznaczonych do takiego leczenia. W związku
z tym pomimo sądowego zobowiązania do leczenia stacjonarnego, wyznaczenie terminu terapii następuje z bardzo dużym opóźnieniem. Sytuacja taka nie sprzyja decyzji
o podjęciu leczenia. Bardzo często zanim znajdzie się miejsce na oddziale – dochodzi do zapicia i cały cykl motywowania do podjęcia leczenia odwykowego zaczyna się od nowa. Najkorzystniej jest kiedy pacjent po przejściu detoksykacji trafia od razu na terapię. Z danych, które gromadzi  Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wynika, że spośród wszystkich pacjentów zobowiązanych przez sąd do leczenia, nieco połowa rozpoczyna leczenie, ale z tej grupy  zaledwie co druga kończy podstawowy program terapii. Pacjenci zobowiązani sądownie  bardzo rzadko  kontynuują leczenie  w programach terapii pogłębionej. Tymczasem badania  dowodzą, że skuteczność leczenia uzależnienia od alkoholu zależy w dużym stopniu od zaangażowania  pacjentów w programy terapeutyczne tj. od nieprzerwanego uczestnictwa w terapii trwającego od 18 do 24 miesięcy. Ponadto na kompleksowość i ciągłość opieki wpływa nie tylko czas trwania terapii ale także, a raczej przede wszystkim - obszary pracy terapeutycznej. Najczęściej na całość leczenia składa się:

• program podstawowy, trwający od 6-8 tygodni w oddziałach całodobowych i dziennych lub ok. 6 miesięcy w placówkach ambulatoryjnych, którego celem jest  rozpoznanie uzależnienia, zbudowanie motywacji do leczenia i podjęcie nauki życia  bez alkoholu,
• program ponadpodstawowy (utrwalający zmianę) oraz program dalszego zdrowienia (pogłębiony), trwające od czasu ukończenia programu podstawowego, od 12-18 miesięcy, których celem jest nauka zapobiegania nawrotom picia, nauka radzenia sobie bez alkoholu z emocjami, relacjami, zadaniami życiowymi oraz rozwój osobisty.

Mając na uwadze fakt, że psychoterapia  uzależnienia od alkoholu wymaga  aktywności pacjenta i jego wewnętrznej  motywacji, wykonując czynności  w ramach procedury  zobowiązania do poddania się leczeniu odwykowemu Członkowie Komisji starają się  zmotywować  osobę uzależnioną do rozpoczęcia  leczenia i zmiany swojego życia. W tym celu wykorzystują zgromadzony materiał tj. zgłoszenie, informacje, notatki służbowe itp.  Jednak często dzieje się tak, że  pomimo tego, że  Komisja skierowała zgłoszoną osobę  na leczenie odwykowe nie zgłasza się ona do Poradni  lub zaczyna leczenie - ale go nie kończy.  Czasami też zdarzają się osoby, które w ogóle nie chcą się leczyć. W takim przypadku, kiedy zachodzą ustawowe przesłanki Gminna Komisja występuje do Sądu Rejonowego w Prudniku z wnioskiem o przeprowadzenie badania przez biegłych sądowych w przedmiocie uzależnienia  od alkoholu i zastosowania leczenia odwykowego. W związku z tym, że na terenie gminy Głuchołazy nie ma biegłych sądowych w przedmiocie uzależnienia od alkoholu wniosek o zobowiązanie do leczenia odwykowego wpływa bezpośrednio do sądu, który podejmuje dalsze czynności, w tym kieruje na badanie przez biegłych. Postanowienie wydane przez sąd ważne jest 2 lata, a po tym okresie  procedurę trzeba zaczynać od początku. Wobec takiego rozwiązania  do Komisji trafiają  osoby, które były już wcześniej zgłaszane  i kierowane  do sądu.  Warto dodać, że alkoholizm jest chorobą nieuleczalną, z nawrotami, stąd nie prowadzi się statystyk osób wyleczonych. W ubiegłym roku Komisja 1 raz wystąpiła do sądu o zobowiązanie do leczenia odwykowego. Koszty sądowe oraz związanie ze sporządzeniem opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu pokrywane są z środków GPPiRPA.

Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, nowelizując procedurę „Niebieskie Karty”, zobowiązała do posługiwania się nią, poza policją, pomocą społeczną i oświatą, również gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych. Dlatego też Członkowie Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Głuchołazach zajmowali się problemem przemocy w rodzinach. Czynności  podejmowane  były w ramach  procedury „Niebieskie Karty” wszczynanej głównie przez policjantów i pracowników socjalnych. Ponadto Przewodnicząca  Komisji  została powołana w skład 34 grup roboczych pracujących nad indywidualnym przypadkiem przemocy w rodzinie (liczba ta dotyczy tylko grup powołanych w 2020r, nie obejmuje natomiast grup do których została powołana we wcześniejszych latach, a w których prowadzona jest nadal procedura „ Niebieskie Karty”). Nadal też 2 osoby tj. Przewodnicząca Komisja oraz kurator sądowy reprezentowały Komisję w Zespole Interdyscyplinarnym.

 

3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań  na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo – wychowawczych i socjoterapeutycznych

 

1. Prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych dla dzieci i młodzieży stanowiących integralną część programów profilaktycznych oraz zajęć w czasie ferii, wakacji i na lodowisku.

Picie alkoholu przez młodych ludzi jest najczęstszym zachowaniem ryzykowanym. Spożywanie alkoholu przez osoby niepełnoletnie  prowadzi często  do podejmowania  innych zachowań ryzykownych i zaburza proces rozwojowy. Dlatego też  podejmuje się szereg różnego rodzaju działań profilaktycznych skierowanych do najmłodszych, w tym działania w kierunku poszerzenia  oferty spędzania czasu wolnego. Niestety w związku z sytuacją epidemii a co za tym idzie pracą szkół w trybie zdalnym nie odbyły się pozalekcyjne zajęcia sportowe dla dzieci i młodzieży stanowiące integralną część programu profilaktycznego, które  od wielu  lat regularnie realizowane były w naszej gminie.

Ponadto ze względu na nałożone obostrzenia i wymagania sanitarne nie odbyło się również coroczne „Lato z GOSiR” organizowane w czasie wakacji  przez Gminny Ośrodek Sportu i Rekreacji w Głuchołazach. Udało się jednak zrealizować program „Zdrowo i sportowo na lodowisku”, w ramach którego w grudniu ubiegłego roku z środków GPPiRPA przeprowadzono zajęcia na lodowisku oraz zakupiono łyżwy i drobne upominki dla uczestników zajęć.

                                   

2. Prowadzenie zorganizowanych zajęć rekreacyjno – turystycznych dla  dzieci i młodzieży będących  elementem programu profilaktycznego (dotacja).

   Ze względu też na epidemię COVID-19, a zwłaszcza ze względu na bezpieczeństwo dzieci nie odbyły się  z powodzeniem organizowane od kilku lat  zajęcia rekreacyjno – turystyczne  dla dzieci i młodzieży będące elementem programu profilaktycznego. W latach poprzednich zadanie to było zlecane  w ramach konkursu ofert.

 

3. Wspomaganie działań profilaktycznych opartych na konkretnych programach edukacyjnych  i profilaktycznych, na podstawie przedłożonych projektów (np. Akcja „Banan”, ogólnopolskie kampanie profilaktyczne i inne ). 

Z powodu epidemii nie odbyło się także większość cyklicznych imprez i programów realizowanych w ramach Akcji BANAN (Bez Alkoholu NArkotyków i Nikotyny). Zrealizowano tylko 2 tj.

L.p.	ORGANIZATOR	NAZWA	KWOTA DOFINANSOWANIA
1	Publiczna Szkoła Podstawowa Nr 1w Głuchołazach	XVI Kampania Białych Serc	600,-
2	Publiczna Szkoła Podstawowa Nr 2 w Głuchołazach	projekt z zakresu  profilaktyki alkoholowej, nikotynowej i narkotykowej  pn. „Sztuka życia bez nadużycia”	389,-
	RAZEM:		989,-

 

 

4. Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych.

 

1. Dotacja na prowadzenie Klubu Abstynenta.

                W drodze otwartego konkursu ofert ogłoszonego  przez Burmistrza Głuchołaz   dniu 6 grudnia 2019r. stowarzyszeniom abstynenckim udzielono dotacji na realizację zadania publicznego pn.  „Prowadzenie działań skierowanych do osób uzależnionych, abstynentów i ich rodzin przez prowadzenie Klubu  Abstynenta.” Dotację (po 30.000 zł) otrzymało Stowarzyszenie Klubu Abstynenta „AZYL” oraz Stowarzyszenie „Słoneczna Dolina”, które w ramach zadania prowadziły klub abstynenta oraz podejmowały działania wspierające abstynencję osób uzależnionych od alkoholu oraz  zdrowienie ich rodzin. Ze względu na  epidemie COVID-19 nie wszystkie działania udało się zrealizować albo w takim zakresie w jakim były planowane. Niemniej stowarzyszenia utrzymywały swoją działalność dzięki czemu  trzeźwe osoby uzależnione mogły uzyskać pomoc i wsparcie w trudnych dla siebie chwilach.  Miało to ogromne znaczenie zważywszy na fakt, że stres, frustracja, strach czy uczucie bezsilności bardzo często sprzyjają sięgnięciu po alkohol. To z kolei w przypadku alkoholików nie kończy się na jednorazowym upiciu tylko zazwyczaj uruchamia  różnej długości i intensywności ciąg alkoholowy.

 

Sprawozdanie finansowe z wykonania Gminnego Programu Profilaktyki

i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w 2020 roku

 

L.p.	Z a d a n i e	Plan 2020r.	Wykonanie 2020r.
I.	Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychologicznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą.	347.500,-	330.671,-
1.	Prowadzenie placówki wsparcia dziennego w formie specjalistycznej.	210.000,-	210.000,-
2.	Prowadzenie placówki w formie opiekuńczej, w tym kół zainteresowań, świetlic, klubów i ognisk wychowawczych.	80.000,-	80.000,-
3.	Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie.	25.500,-	15.932,-
4.	Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych: /np. rozmowy motywujące, posiedzenia, kontrole, szkolenia i koszty dojazdu, opinie biegłych sądowych w przedmiocie uzależnienia, koszty postępowania sądowego, niezbędne materiały i artykuły /	32.000	24.739,-
II.	Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie  rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiana dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych  programach opiekuńczo – wychowawczych i socjoterapeutycznych	27.500,-	5.989,-
1.	Prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych dla dzieci i młodzieży stanowiących integralną część programów profilaktycznych, zajęć w czasie ferii, wakacji i na lodowisku.	17.500,-	5.000,-
2.	Prowadzenie zorganizowanych zajęć rekreacyjno – turystycznych dla  dzieci i młodzieży będących  elementem programu profilaktycznego.	5.000,-	-
3.	Wspomaganie działań profilaktycznych opartych na konkretnych programach edukacyjnych i profilaktycznych, na podstawie przedłożonych projektów (np. Akcja „Banan”, ogólnopolskie kampanie profilaktyczne i inne ).	5.000,-	989,-
III.	Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych.	60.000,-	60.000,-
1.	Prowadzenie Klubu Abstynenta.	60.000,-	60.000,-
	R a z e m.	435 000,-	396.660,-

 

W związku z tym, iż profilaktyka rozumiana jest jako zmniejszanie  ryzyka używania substancji psychoaktywnych  tj. alkoholu, nikotyny, środków odurzających itp. oraz związanych z  ich używaniem problemów poprzez niedopuszczenie do poszerzania się kręgu osób, szczególnie ludzi młodych, eksperymentujących tak z legalnymi, jak i nielegalnymi substancjami działania profilaktyczne z zakresu przeciwdziałania narkomanii częściowo realizowane były w ramach Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Tym bardziej, że epidemia koronowirusa uniemożliwiła realizację działań zaplanowanych w Gminnym Programie Przeciwdziałania Narkomanii. Jak widać w poniższej tabeli w ramach tego programu zaplanowano działania obejmujące przeprowadzenie w szkołach programów rekomendowanych w ramach „Systemu rekomendacji programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego”, wdrażanego przez: Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Ośrodek Rozwoju Edukacji oraz Instytut Psychiatrii i Neurologii oraz szkolenia z zakresu uzależnień adresowanego m.in. do  kadry pedagogicznej.  Zdalna nauka oraz związana z nią nieobecność dzieci i nauczycieli w szkole spowodowały, że nie mogły zostać zrealizowane właśnie takie programy profilaktyczne. Z kolei obowiązek dystansu społecznego, a także strach przed zakażeniem oraz niepewność związana z przyszłością nie sprzyjały planowaniu jakichkolwiek szkoleń poza zdalnymi, które nie sprawdzają się jeśli chodzi o formy warsztatowe. Jednak w przyszłości, kiedy nadal będzie epidemia być może trzeba będzie rozważyć i przygotować się na taki właśnie sposób realizacji działań profilaktycznych czy szkoleniowych.

 

 

Sprawozdanie finansowe z wykonania Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii w 2020 roku

 

 

L.p.	Zadanie	Plan 2020r.	Wykonanie 2020r.
	Przeciwdziałanie narkomanii	15.000	-
1.	Organizowanie  szkoleń podnoszących kompetencje osób pracujących w obszarze uzależnień	3.000,-	-
2.	Organizowanie i prowadzenie na terenie szkół programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży	12.000,-	-

 

 

 

Zgodnie z art.15qc Ustawy z dnia 2 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych: „Do dnia 31 grudnia 2020 r. wójt (burmistrz, prezydent miasta) może wykorzystać dochody z opłat za zezwolenia wydane na podstawie art. 18 lub art. 18¹ ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz dochody z opłat określonych w art. 11¹ tej ustawy również na działania związane z przeciwdziałaniem COVID-19”. Przepis  ten stanowi więc  wyjątek od zasady, że dochody z tzw. korkowego  mogą być wykorzystywane  jedynie na realizację gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych  oraz gminnych programów przeciwdziałania narkomanii. Zarazem stwarza on możliwość pokrycia tymi środkami innych wydatków ale tylko takich, które związane są z przeciwdziałaniem Covid-19.  W związku z tym skorzystano z tego przepisu  i przeznaczono kwotę 16.467 zł na działania związane z przeciwdziałaniem COVID-19  na terenie Gminy Głuchołazy.